चालू आर्थिक वर्षमा सम्पन्न हुने गरी २० मेगावाटको माथिल्लो मोदी, २५ मेगावाटको काबेली बी १, ८.८ मेगावाटको रुदीखोली ए, ९.९ मेगावाटको इवाखोला, २१.६ मेगावाटको तल्लो हेवाखोला, ८ मेगावाटको माथिल्लो नौगाड आयोजना बनिरहेका छन् ।
काठमाडौं : चालू आर्थिक वर्षमा सार्वजनिक निजी साझेदारीमा साना तथा ठूला १८ आयोजना सम्पन्न भई प्रणालीमा २३६ मेगावाट बिजुली थप हुने भएको छ ।
सार्वजनिक क्षेत्रअन्तर्गत नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले बनाइरहेको १४ मेगावाटको कुलेखानी तेस्रो र बाँकी निजी क्षेत्रबाट १७ आयोजना सम्पन्न भई २२२ मेगावाट बिजुली थप हुने विद्युत् प्राधिकरणका प्रवत्ता प्रबल अधिकारीले बताए । आर्थिक वर्ष सुरु भएयता ७.८ मेगावाटको सुपरमाई आयोजना मात्र सम्पन्न भएको उनले जानकारी दिए ।
चालू आर्थिक वर्षमा सम्पन्न हुने गरी २० मेगावाटको माथिल्लो मोदी, २५ मेगावाटको काबेली बी १, ८.८ मेगावाटको रुदीखोली ए, ९.९ मेगावाटको इवाखोला, २१.६ मेगावाटको तल्लो हेवाखोला, ८ मेगावाटको माथिल्लो नौगाड आयोजना बनिरहेका छन् ।
यो वर्ष सम्पन्न हुने अन्य आयोजनामा ६.४ मेगावाटको मैलुङखोला ए, २२.२ मेगावाटको माथिल्लो चाकुखोला ए, ४० मेगावाटको खानीखोला, ३.२ मेगावाटको गेलुनखोला, २२ मेगावाटको बाग्मती खोला, ३.३ मेगावाटको खप्तडगाड र २३.५ मेगावाटको सोलुखोला आयोजना रहेको अधिकारीले जानकारी दिए । ४५६ मेगावाटको माथिल्लो तामाकोसी आयोजना आउँदो असारसम्म सम्पन्न हुने लक्ष्य राखिएकोमा लट २ अन्तर्गत भारतको टेक्सम्याको कम्पनी लिमिटेडले हाइड्रोमेकानिकल उपकरण आपूर्ति गर्न नसकेपछि ढिलाइ हुन पुगेको छ ।
सरकारले बजेटमा ७५४ मेगावाट बिजुली थप हुने उल्लेख गरेपनि सो लक्ष्य पूरा नहुने भएको छ । सरकारले यो वर्ष सार्वजनिक निजी साझेदारीमा ४५६ मेगावाटको माथिल्लो तामाकोसी र १४.८ मेगावाटको माथिल्लो सान्जेन र बाँकी २८५ मेगावाट क्षमताका १६ आयोजना निजी लगानीमा सम्पन्न हुने अनुमान गरेको थियो ।
गत वर्ष ०७४÷०७५ मा सार्वजनिक र निजी क्षेत्रबाट १६ आयोजना सम्पन्न भई प्रणालीमा १०० मेगावाट बिजुली थप भइसकेको छ । यसमध्ये निजी क्षेत्रबाट १५ आयोजना सम्पन्न भई ७० मेगावाट र विद्युत् प्राधिकरणको लगानीमा ३० मेगावाटको चमेलिया आयोजना सञ्चालनमा आएका छन् ।
बिजुलीको माग ११५१ मेगावाट मात्र
लोडसेडिङ अन्त्यपछि उपभोग शैलीमा आएको परिवतर्नले बिजुली माग घट्दै गएको छ । बिजुलीको माग बढी खपत हुने साँझ (पिक आवर) मा १ हजार १५१ मेगावाट मात्र रहेको विद्युत् प्राधिकरणले जनाएको छ । जसमध्ये भारतबाट ५३३ मेगावाट आयात भइरहेको छ ।
विद्युत् प्राधिकरणका आयोजनाबाट ४०५ र निजी लगानीका आयोजनाबाट २१३ मेगावाट बिजुली आपूर्ति भइरहेको प्रवत्ता अधिकारीले जानकारी दिए । २ वर्षअघि लोडसेडिङ हुँदा बिजुलीको माग बढेर १ हजार ४०० मेगावाटसम्म पुगेको थियो ।
वर्षेनि बिजुलीको माग बढ्दै जानुपर्नेमा लोडसेडिङ हटेपछि पिक माग घट्दै गएको हो । उपभोक्तामा बिजुली उपयोग गर्ने शैलीमा आएको परिवर्तनले माग कम हुँदै गएको उनको भनाइ छ । लोडसेडिङ हटेपछि माग बढी हुने समय साँझमा उपभोक्ताले हिटर, आइरन, पानी तान्ने मेसिनको प्रयोग अन्य समयमा गर्दा बिजुलीको मागमा कमी आएको छ । बिजुली खपत कम गर्ने एलईडी चिमको प्रयोग बढ्दा यसको असर देखिएको हो । यस्तै बिजुली चुहावटमा पनि कमी आएको प्राधिकरणले जनाएको छ ।